Menu
Είναι δύσκολο να ξεφύγεις από το ρεύμα της εποχής… Ο χώρος της αυτοβελτίωσης κυριαρχείται από ένα πολύ ισχυρό ρεύμα, το οποίο συνήθως παρασέρνει και διαλύει οτιδήποτε είναι αντίθετο.
Πάει χέρι-χέρι με τον κόσμο της μόδας, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε εξελικτικά ένστικτα και κατανοείται από τη σκοπιά της μελέτης του ανθρώπινου ψυχισμού.
Αυτό το ρεύμα (το ρεύμα της εποχής και η σχετική του δυναμική) βασίζεται σε νόμους και μηχανισμούς οι οποίοι είναι θεμελιώδεις στη φύση και στην προσπάθεια κάθε μορφής ζωής για επιβίωση.
Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω να οργανώσω και να μοιραστώ μαζί σας τα περισσότερα από αυτά τα σημεία που αξίζει να σκεφτείτε και να προσέχετε, αν ασχολείστε με τον χώρο της αυτοβελτίωσης.
Στην κοινωνία διδάσκουμε τα παιδιά μας ότι η καλοσύνη ο σεβασμός των άλλων είναι προς όφελος όλων. Τους λέμε τι είναι «καλό» και τι είναι «κακό». Η εκπαίδευση που τους δίνουμε όμως έρχεται σε σύγκρουση με τη φύση τους πολύ συχνά.
Η «ζωή» δεν εξελίχθηκε τόσες χιλιάδες χρόνια μόνο με αγάπη, δικαιοσύνη, συνεργασία και ευγένεια. Στην πραγματικότητα, αυτά τα στοιχεία έπαιξαν μικρό ρόλο στην πορεία της εξελικτικής ιστορίας.
Οι ενέργειες που συχνότερα βοήθησαν με καταλυτικό τρόπο τους οργανισμούς και τα άτομα να επιβιώσουν έναντι των άλλων, ήταν η ικανότητά τους να λένε ψέματα και να εξαπατούν. Στη φύση, το ζώο που μπορεί να κλέψει χωρίς να πιαστεί επιβιώνει καλύτερα από το θύμα της κλοπής. Στη φύση, το ζώο που πείθει ότι κατέχει μια ποιότητα (π.χ. πιο υγιή γονίδια) έναντι ενός άλλου που δεν μπορεί να πείσει, κερδίζει τον καλύτερο σύντροφο.
Αν θέλουμε να γνωρίζουμε την αλήθεια της πραγματικότητας είναι υποχρέωσή μας να κοιτάμε τον κόσμο όπως ακριβώς είναι. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να προβάλουμε γνώμες, προτιμήσεις και κρίσεις για όσα παρατηρούμε.
Αυτές οι ενέργειες λοιπόν δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως «καλές» ή «κακές». Είναι απλώς ενέργειες. Αν επιφέρουν περισσότερη επιβίωση στους οργανισμούς που τις κάνουν, τότε θεωρούνται επιτυχημένες από την σκοπιά της επιβίωσης.
Στη φύση δεν υπάρχει κανένα «κάρμα». Αν ένα ζώο κλέψει και δεν αποκαλυφθεί, τότε δεν τιμωρείται, αλλά βγαίνει κερδισμένο. Αν ένα ζώο εξαπατήσει, χωρίς να γίνει αντιληπτό, δεν έχει καμία συνέπεια από εξωτερικό παράγοντα (στη μελέτη του ανθρώπου θα πρέπει να συμπεριλάβουμε τον παράγοντα της ψυχοσύνθεσης και της εκπαίδευσης που μπορεί σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό να δημιουργήσουν στον άτομο «τύψεις» και άλλα σχετικά φαινόμενα). Ωστόσο, τα παραπάνω αποτελούν ένα αδιαμφισβήτητο και επιστημονικά τεκμηριωμένο γεγονός.
Στον άνθρωπο υπάρχουν πολύπλοκες εσωτερικές διεργασίες, φαινόμενα της πιο νεαρής συνειδητής του διάνοιας (νεοφλοιός), όπου αρκετές φορές τον κάνουν να σαμποτάρει τον εαυτό του όταν λέει ψέματα ή εξαπατάει σημαντικά τους άλλους προς όφελος του. Τέτοιοι μηχανισμοί όπως οι τύψεις, η εσωτερική ηθική και άλλοι παρόμοιοι αποτελούν πολύ πρόσφατες εξελικτικές προσθήκες.
Αυτά, κατά κάποιο τρόπο, λειτουργούν ως «κάρμα» (ανταποδοτικός νόμος), επειδή επηρεάζουν τη συμπεριφορά του ατόμου και επιφέρουν αποτελέσματα πάνω του ανάλογα με τη φύση των ενεργειών στο παρελθόν. Δεν είναι όμως κάποια εξωτερική δύναμη, αλλά η ίδια του η διάνοια η οποία και «δημιουργεί» αυτή η δύναμη του «κάρμα».
Στον αντίποδα υπάρχουν δύο πολύ γηραιότερα τμήματα στον εγκέφαλο, ο ερπετοειδής εγκέφαλος και εγκέφαλος των θηλαστικών όπως ονομάζονται. Σε αυτά τα δύο τμήματα δεν υπάρχει τίποτα το αφύσικο με το ψέμα, την απάτη, την κλοπή και γενικότερα την εξαπάτηση προκειμένου να αυξήσουν τη δική τους δυνατότητα επιβίωσης (και του οργανισμού τον οποίο καθοδηγούν).
Σημείωση: Με κανέναν τρόπο δεν υποστηρίζω ή προτρέπω κανέναν να χρησιμοποιεί ψέματα και εξαπάτηση για να κερδίζει σε βάρος των άλλων. Η βελτίωση της ζωής πηγάζει από την κατανόηση του κόσμου και των μηχανισμών που τον διέπουν και ως εκ τούτου είμαι υποχρεωμένος να σας μεταφέρω τα πιο σύγχρονα και επαληθευμένα επιστημονικά δεδομένα.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι στον κόσμο της αυτοβελτίωσης οι περισσότερες εκδηλώσεις εμπεριέχουν κάποιο ψέμα και εξαπάτηση. Είναι απόλυτα φυσικό όπως εξήγησα και παραπάνω. Η μόνη διαφορά που υπάρχει είναι ότι στον χώρο της αυτοβελτίωσης, κυρίως λόγω της φύσης του ίδιου του αντικειμένου, τα ψέματα είναι μεγαλύτερα και πιο απροκάλυπτα.
Μερικές φορές η απλούστερη απάντηση είναι και η πιο σωστή.
Οι άνθρωποι που γράφουν τα βιβλία και τα σεμινάρια αυτοβελτίωσης είναι στην πλειοψηφία τους επιχειρηματίες.
Είμαι βέβαιος ότι πολλοί από αυτούς θέλουν να μεταδώσουν την χαρά και την ελπίδα που βίωσαν οι ίδιοι στην αρχή της πορείας τους, αλλά είμαι εξίσου βέβαιος ότι στη συνέχεια εστίασαν στο πώς θα βελτιώσουν και θα αυξήσουν τα κέρδη τους.
Αρχικά δεν υπάρχει κάτι κακό να θες να βελτιώσεις την επιχείρησή σου. Αν πουλάς κάλτσες και ακολουθήσεις τους γενικούς κανόνες που προστατεύουν τον καταναλωτή, τότε η επιδίωξη του κέρδους είναι ακίνδυνη, ίσως μάλιστα λειτουργήσει και προς όφελος των καταναλωτών μερικές φορές.
Αν όμως πουλάς «σωτηρία»… αν εμπορεύεσαι την ελπίδα και το κουράγιο των ανθρώπων, τότε εμφανίζονται πολλά προβλήματα.
Αν το κάνεις καλά, αν όντως βοηθάς κάποιον πραγματικά, θα πρέπει σύντομα να φτάσει στο σημείο να μην σε χρειάζεται. Αυτό όμως θα βλάψει την «επιχείρηση», καθώς σκοπός της επιχείρησης είναι να βγάλει περισσότερο κέρδος, άρα να διατηρήσει τους πελάτες της και αν είναι εφικτό να αυξήσει την επένδυση καθενός από αυτούς.
Για τον επιχειρηματία συμφέρει να μην είσαι καλά. Για τον επαγγελματία συμφέρει να συνεχίζεις να δίνεις χρήματα, να πηγαίνεις από το ένα βιβλίο στο άλλο και από το ένα πρόγραμμα αυτοβελτίωσης στο άλλο.
Το συμφέρον της επιχείρησης έρχεται σε απευθείας αντίθεση με το συμφέρον του πελάτη. Η «επιχείρηση» δεν είναι ένα άψυχο πράγμα, έχει τα ίδια ένστικτα επιβίωσης όπως εσύ και εγώ. Αν πρέπει να διαλέξει μεταξύ του εαυτού της και των άλλων να είσαι βέβαιος ότι επιλέξει τον «εαυτός της».
Το ίδιο πρόβλημα προκύπτει και στον χώρο της υγείας. Ο γιατρός και οι φαρμακευτικές ωφελούνται από τους ανθρώπους όταν αυτοί είναι άρρωστοι. Εκμεταλλεύονται τον φόβο και την απελπισία τους.
Όταν η υγεία είναι ιδιωτική τότε ο γιατρός θέλει τον πελάτη άρρωστο, «τόσο όσο» για να έρθει όσο περισσότερο γίνεται, να δώσει όσα περισσότερα γίνεται, αλλά να μην φύγει επειδή δεν γίνεται και καμία πρόοδος… Αυτό το «τόσο όσο» είναι ένα μαθηματικό επιχειρηματικό πρόβλημα, όχι το πρόβλημα ενός γιατρού ή ενός ανθρώπου που πραγματικά ενδιαφέρεται για την βελτίωση του άλλου.
Φυσικά και δεν είναι όλοι οι λειτουργοί της υγείας ένοχοι ή επίορκοι. Η πλειονότητα επιτελεί το έργο τους με ηθική ακεραιότητα. Όσο όμως ένα σύστημα δεν μπορεί να επιβραβεύει μόνο την ίαση (το θετικό αποτέλεσμα) αλλά επιβραβεύει τη διαδικασία (αγωγή και θεραπεία) , θα υπάρχουν άνθρωποι που κερδίζουν εις βάρος των άλλων άμεσα ή έμμεσα.
Στη σύγχρονη σκηνή της αυτοβελτίωσης υπάρχει τεράστια απόσταση μεταξύ του γκουρού (δασκάλου, ειδικού, γνώστη) και των πελατών. Υπάρχει το ίντερνετ, υπάρχει η σκηνή, υπάρχει η κάμερα, κ.λπ.. Σπάνια ερχόμαστε σε πραγματική επαφή και αν συμβεί ποτέ αυτό, είναι σε συγκεκριμένο πλαίσιο για πολύ λίγο χρόνο.
Οι δικαιολογίες και οι εξηγήσεις είναι πολλές και λογικές, εν μέρει. Ωστόσο, οι δικαιολογίες και οι εξηγήσεις είναι αυτό που λένε το όνομά τους, δηλαδή δικαιολογίες και εξηγήσεις!
Ο πραγματικός λόγος είναι άλλος. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι κανονικοί άνθρωποι σαν εσένα και μένα. Πολλοί είναι φτωχοί ή μικρομεσαίοι, πολλοί είναι αποτυχημένοι (και δεν είναι μομφή να μην είσαι επιτυχημένος), πολλοί έχουν κατάθλιψη, πολλοί έχουν προβληματικούς γάμους ή κακές σχέσεις με τα παιδιά τους, πολλοί δεν έχουν πραγματικούς φίλους παρά μόνο συνεργάτες, θαυμαστές και σχέσεις συμφέροντος.
Στη φύση το να έχεις μια ποιότητα κοστίζει πολλές φορές πολύ παραπάνω από το να φαίνεται ότι την έχεις. Και στην ανθρώπινη εμπειρία, το να είσαι ειλικρινά «σοφός» κοστίζει πολύ παραπάνω από το να δείχνεις σοφός!
Ο επιστήμονας είναι «σοφός» στον χώρο του σε μεγάλο βαθμό. Εν μέρει είναι ο πρωτοπόρος της μελέτης του σύμπαντος, κάτι που βρίσκεται σε αρμονία με την αρχαία ελληνική ιδέα περί φιλοσοφίας. Ωστόσο σπάνια είναι γνωστός, σπάνια είναι διάσημος (και αν επιχειρήσει να γίνει συχνά γίνεται η ταφόπλακα στην ερευνητική του πορεία). Δεν χαίρει σεβασμού (εκτός από λίγους που γνωρίζουν το έργο και την αξία του), ούτε αναγνώρισης και ανάλογης ανταμοιβής.
Όμως ο γκουρού… ααα… τι όμορφη και λαμπερή που είναι η ζωή του γκουρού!!! Αυτός είναι διάσημος! Αυτός χαίρει σεβασμού, χαίρει αναγνώρισης και απολαμβάνει μεγάλο οικονομικό όφελος από όλους τους σοφούς του κόσμου! Η διαφορά είναι ότι ο δεύτερος έχει καταφέρει να πείσει τον κόσμο ότι είναι «σοφός», ενώ την ίδια ώρα ο επιστήμονας πάλευε με τα μυστήρια της φύσης για να γίνει πραγματικά σοφός…
Όσοι έχουν ασχοληθεί με το σύγχρονο μάρκετινγκ επαγγελματικά γνωρίζουν πολύ καλά ότι η πραγματική αξία ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας δεν έχει τόσο πολύ σημασία (that’s the real story my friend). Ο πραγματικός νόμος του μάρκετινγκ είναι ότι πουλάει αυτό που φαίνεται ως ποιοτικό, άσχετα και πέρα από την πραγματική του ποιότητα.
Στο επιχειρείν και τις πωλήσεις, το «φαίνεσθαι» είναι σημαντικότερο από το «είναι». Υπογραμμίζω ξανά ότι αυτό είναι απλώς ένα φαινόμενο, δεν είναι «καλό» ή «κακό» από μόνο του. Έτσι είναι απλώς τα πράγματα σε αυτό τον χρόνο, σε αυτόν τον πλανήτη, σε αυτή τη γωνιά του σύμπαντος.
(Την ίδια στιγμή, στην καρδιά μας το «είναι» είναι πιο σημαντικό από το «φαίνεσθαι», αλλά αυτό μοιάζει να έχει περιορισμένη ισχύ ακόμα)
Η άλλη μάστιγα που πλήττει σημαντικά τον χώρο της αυτοβελτίωσης είναι ότι τονίζονται ιδιαίτερα οι έννοιες της επιτυχίας και της επίτευξης. Αυτές πολύ συχνά συνοδεύονται με όρους όπως «καλύτερο», «καλύτερος».
Όταν κάποιος ασχολείται με την αυτοβελτίωση είναι «καλύτερος». Όταν κάποιος τα καταφέρνει περισσότερο σε αυτό που η ομάδα του γκουρού ενδιαφέρεται, είναι «καλύτερος»… Οι άλλοι είναι «χειρότεροι»!
Όσοι μαθητές μου έρχονται από τον χώρο της αυτοβελτίωσης παρουσιάζουν παρόμοια φαινόμενα. Στην αρχή έχουν ελπίδα ότι θα γίνουν καλύτεροι, μετά βιώνουν έναν ενθουσιασμό γιατί βλέπουν κάποια πρόοδο/κέρδος/αλλαγή (περηφάνεια), μετά από λίγο νιώθουν τύψεις επειδή «δεν έχουν αρκετή αυτοπειθαρχία», μετά νιώθουν ακόμα περισσότερες τύψεις επειδή δεν έχουν τα αποτελέσματα που φαντάστηκαν (επειδή στη φαντασία πάντοτε τα πράγματα είναι πιο εύκολα και πιο όμορφα), μετά καταρρέουν, μετά νιώθουν αυτολύπηση, μετά σηκώνονται και επαναλαμβάνουν τον ίδιο κύκλο.
Μέχρι να διαλύσουν τον μηχανισμό που χρησιμοποιούν για να μαστιγώνουν τον εαυτό τους και να ανεβάζουν το «εγώ» τους είναι αδύνατο να έχουν πραγματικά ουσιαστικά κέρδη.
Βλέπεις, μπορεί να αποκτήσουν νέες ικανότητες, να πετύχουν μια νέα επαγγελματική προσπάθεια, να βρουν έναν καλύτερο σύντροφο και αυτό ναι, για λίγο καιρό θα τους δώσει κάποια ικανοποίηση. Αλλά μετά από λίγο, η ίδια ψυχοσύνθεση θα εμφανιστεί ξανά. Σύντομα θα νιώθουν το ίδιο άσχημα και το ίδιο καλά όπως και πριν.
Το επόμενο μεγάλο πρόβλημα του χώρου της αυτοβελτίωσης είναι φυσικά ότι βρίθει από ανοησίες, από ψεύτικες υποσχέσεις, από ψευδοεπιστήμες, από «τεχνολογίες» με φαντασιακά αποτελέσματα και την αδυναμία να ελέγξουμε την αποτελεσματικότητα.
Πολλοί λίγοι από όσους βρίσκονται στο χώρο είναι πραγματικά τίμιοι ερευνητές ή βασίζονται σε πραγματικά επιστημονικά δεδομένα.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Πολλοί γκουρού και μονοπάτια αυτοβελτίωσης διατηρούν επιθετική στάση απέναντι στην ιδέα της επιστημονικής αξιολόγησης και μεθόδου. Δίνουν πολλές εξηγήσεις για αυτό, αλλά ξεχνάνε κάτι: η επιστημονική μέθοδος έχει τις ρίζες της στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία, όπου ο σκοπός ήταν η κατανόηση και η επαλήθευση της πραγματικότητας που αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις (συμπεριλαμβανομένου και του νου).
Όταν ο Αριστοτέλης μελετάει το ζωικό βασίλειο, στην ουσία είναι πρόδρομος του σύγχρονου βιολόγου-ζωολόγου. Όταν ένα μονοπάτι αυτοβελτίωσης απορρίπτει τη σύγχρονη επιστημονική μεθοδολογία, απορρίπτει την ουσία και τις ρίζες της φιλοσοφίας, δηλαδή την ανακάλυψη της πραγματικότητας.
Μόνο αν θες να κρύψεις την πραγματικότητα επιτίθεσαι στη μέθοδο που μπορεί να αποδείξει τι λειτουργεί πραγματικά και τι όχι, τι υπάρχει και τι δεν υπάρχει πραγματικά. Δεν χρειάζεται καν να αναφέρω πόσες τεχνικές αυτοβελτίωσης έχουν αποτύχει οικτρά σε οποιοδήποτε τεστ ερευνητών έξω από τους κόλπους της δικής τους –συχνά κλειστή- κοινότητα.
Οι τεχνικές αυτοβελτίωσης αυτού του τύπου είναι «φανταστικές» και αποτελεσματικές στα χαρτιά, μόνο επειδή τα περισσότερα στοιχεία δίνονται από τους ίδιους τους υποστηρικτές αυτών… το οποίο είναι προσβολή προς την επιστημονική μεθοδολογία και τον σκεπτόμενο άνθρωπο.
Αυτά δεν γίνονται σε κάποια πόλη του προηγούμενου αιώνα, αλλά σήμερα, στον 21ο αιώνα, στην Αθήνα, στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο και την Ιαπωνία. Γίνονται «εδώ», στη «σύγχρονη» δυτική κοινωνία…!
Ας δούμε κάποια παραδείγματα:
ΠΡΟΣΟΧΗ #1: Υπάρχει μια πολύ μεγάλη ανοιχτή έρευνα για τη δύναμη της πίστης που το ίδιο το άτομο έχει σε κάτι. Στοιχεία δείχνουν ότι ασχέτως τη μέθοδο/τεχνική, αν το άτομο πιστεύει βαθιά και πραγματικά σε αυτή (και εφόσον δεν προκαλεί άμεσα κάποια πραγματική βλάβη φυσικά), τότε έχει περίπου 11-21% πιθανότητα να εμφανίσει κάποιο κέρδος. Αυτό ισχύει περισσότερο σε κέρδη υποκειμενικής φύσεως (π.χ. αυτοπεποίθηση). Το ποσοστό 11-21% είναι μια πολύ πρώιμη υπόθεση και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί «επιστημονική θεωρία». Η δύναμη της πίστης είναι γνωστή εμπειρικά από πολύ παλιά, αλλά είναι αρκετά δύσκολη να μελετηθεί με αυστηρά κριτήρια.
ΠΡΟΣΟΧΗ #2: Δεν υποστηρίζω ότι κάθε τι «επιστημονικά επαληθευμένο» είναι αυτομάτως σωστό ή ότι η επιστήμη δεν κάνει λάθη… απλώς υποστηρίζω ότι η πραγματική επιστήμη συνήθως κάνει πολύ λιγότερα λάθη από τον εμπειρικό γκουρού, ο οποίος έχει κέρδος από τη μέθοδο που ακολουθεί.
—
—
—
Ίσως πιστεύετε ότι αυτά τα προβλήματα αφορούν μεμονωμένα άτομα που «ψάχνονται», είναι ανήσυχα και θέλουν πιο εναλλακτικές λύσεις. Όσο τα άτομα είναι ευάλωτα σε τέτοιες επιρροές, τόσο οι επιχειρήσεις ή και ολόκληροι κλάδοι είναι εξίσου ευάλωτοι.
Κάτι που βασίζεται σε βαθιά ριζωμένα ένστικτα, εξελικτικά μοντέλα και «λογικά σφάλματα» είναι αναμενόμενο ότι θα βρεθεί παντού.
Οι διάφοροι σύλλογοι των coach, σε διεθνές και τοπικό επίπεδο, είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα… (και ναι δεν υπάρχει μόνο ένας παγκόσμιος σύλλογος!) Έχουμε coach που κάνουν theta healing, έχουμε coach που είναι ιερείς ταυτόχρονα… έχουμε coach όλων των ειδών, οι οποίοι είναι «αναγνωρισμένοι» και προβάλλονται ως επαγγελματίες παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιούν τεχνικές και μεθόδους που δεν έχουν επαληθευτεί από κανέναν μη εμπορικό οργανισμό.
Φυσικά το ίδιο ισχύει και σε άλλους χώρους όπως η βιομηχανία δισεκατομμυρίων των marketing gurus, με φιγούρες όπως ο διάσημος Τάι Λοπέζ και δεκάδες άλλοι, που ουσιαστικά πουλάνε «επιτυχία και οικονομική ευμάρεια».
Χαρακτηριστικό του τσαρλατανισμού είναι ότι πάντοτε θα κάνουν τις εξής δύο αντιφατικές δηλώσεις, πολύ συχνά στο ίδιο κείμενο ή στην ίδια ομιλία:
Δήλωση #Α1: Μπορεί να γίνει εύκολα, χωρίς πολλές γνώσεις, χωρίς πολύ προσπάθεια, χωρίς….
Δήλωση #Α2: Για να καταφέρει πραγματικά κάποιος αυτό πρέπει να δουλέψει πάρα πολύ, να επενδύσει πολύ χρόνο και ενέργεια κ.λπ..
Και άλλες δύο αντιφατικές δηλώσεις, επίσης κλασικές:
Δήλωση #Β1: Η τεχνική/το σύστημα είναι τέλειο και θα δουλέψει αν το ακολουθήσεις…
Δήλωση #Β2: Αν δεν τα καταφέρεις είναι γιατί εσύ δεν προσπάθησες/δεν πίστεψες/δεν ήσουν έτοιμος…
Όλα αυτά θα φαινόντουσαν μάλλον αστεία στον Σωκράτη, τον Πυθαγόρα και τον Διογένη, τουλάχιστον όπως τους έχουμε γνωρίσει εμείς από τα έργα τους.
Υπάρχει μια ιστορία που έχει ενδιαφέρον και θα ήθελα να την μοιραστώ. Προέρχεται από τον χώρο του εσωτερισμού, κάτι που από τη μία είναι ιδιαίτερα θετική έκπληξη για έναν χώρο που βρίθει από «γκουρού».
Εκείνο που έχει αξία σε αυτή την ιστορία είναι οι επιλογές που έκανε ο Κρινσαμούρτι και οι λόγοι πίσω από αυτές. Θα είμαι συνοπτικός και εστιασμένος.
Ο Κρισναμούρτι επιλέχθηκε από πολύ μικρός από μια οργάνωση που λέγεται Θεοσοφία, ως ο επόμενος «Παγκόσμιος Δάσκαλος», ένας τίτλος που σκόπευε να περιγράψει τον ανώτερο πνευματικό γκουρού του 20ο αιώνα.
Ο ίδιος αρχικά (παιδί ακόμα) δέχτηκε την προτροπή της οργάνωσης και ακολούθησε την πορεία που του προετοίμασαν. Στην πορεία όμως αποφάσισε ότι δεν είναι αυτός που λέγανε, δεν είναι ο ανώτερος και πιο σοφός πνευματικός δάσκαλος.
Έφυγε από τη θέση του και δημιούργησε μια δική του ομάδα (τάγμα), την οποία όμως αργότερα κατάργησε, κυρίως για να προστατεύσει τα μέλη της από προβλήματα που θα αναφέρω στη συνέχεια.
Αυτό είναι άκρως επαναστατικό για έναν άνθρωπο σε μια τέτοια θέση ισχύος, με παγκόσμια φήμη, ανάλογη προσοχή και προφανώς ανάλογα οφέλη.
Υπάρχουν δύο σημεία που αξίζουν την προσοχή μας σε αυτά που είπε και έκανε για τις δύο αυτές επαναστατικές του αποφάσεις.
Ο Κρισναμούρτι αντιμετώπισε με τον ίδιο τρόπο πολλά παράδοξα που πλήττουν τον χώρο της αυτοβελτίωσης. Λόγω της θέσης που αρχικά κατείχε διατήρησε κάποια από την δημοσιότητα και τον σεβασμό του κόσμου, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν ήταν στον ίδιο βαθμό με πριν.
Είναι πολύ δύσκολο να διδάξεις μια πνευματική αλήθεια χωρίς να δημιουργήσεις την ίδια στιγμή ένα «δόγμα», κάτι δηλαδή που οι άνθρωποι θα πιστεύουν, θα υποστηρίζουν και θα ακολουθούν, αλλά δε θα κατανοούν πραγματικά.
Είναι πολύ εύκολο να δημιουργείς δόγματα. Οι άνθρωποι ακολουθούν πιο εύκολα συγκεκριμένους κανόνες, διαδικασίες και «δρόμους». Είναι πιο απλό για τον άνθρωπο να πιστέψει ότι κάποιος είναι «σοφός», παρά να αναγνωρίσει «ποιος πραγματικά είναι σοφός».
Είναι πιο εύκολο να πιστέψει παρά να γνωρίζει. Είναι πιο εύκολο να θεωρήσει ότι κατανοεί πλήρως τον κόσμο μέσα από μια «ολοκληρωτική θεωρία» παρά να παραδεχθεί ότι δεν γνωρίζουμε πραγματικά παρά ελάχιστα για το σύμπαν και τη ζωή.
Και τέλος, αλλά ίσως πιο σημαντικό απ’ όλα, είναι πολύ πιο εύκολο να πιστέψει ότι η καλοσύνη κερδίζει, ότι υπάρχει κάποια ανταμοιβή για το να είσαι καλός, παρά να δει ότι δεν υπάρχει καμία μυστικιστική ανταποδοτική δύναμη και ότι πολλοί «κακοί» την γλιτώνουν μια χαρά!
Εμείς που βλέπουμε τον κόσμο έτσι, είμαστε σε έναν βαθμό λυπημένοι, επειδή αισθανόμαστε τον πόνο που νιώθουν οι άνθρωποι, επειδή βαθιά μέσα μας δεν μπορούμε να αποδεχτούμε ότι ο κόσμος είναι τόσο κυνικός.
Βλέπεις στο σύμπαν τα αστέρια καίγονται, οι πλανήτες παγώνουν και η ύπαρξη της ζωή αντιπροσωπεύει μόνον το 0,00000000000000001% της συνολικής ηλικίας τους σύμπαντος.
Μισό λεπτό όμως, γιατί έχω και ένα αισιόδοξο μήνυμα την ίδια στιγμή.
Η ίδια αίσθηση που μας φέρνει λύπη υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια. Αν ακόμα επιβιώνει στην εξελικτική μάχη, τότε σίγουρα προσφέρει κάποια επιβιωτική αξία.
Είμαι περίεργος να δω αν η αίσθηση της ηθικής, της αγάπης για το «είναι» και όχι για το «φαίνεσται», της «ηθικής», της «δικαιοσύνης» και όλα αυτά θα καταφέρουν να επιβιώσουν για αρκετό καιρό ώστε να αναπτυχθούν και να γίνουν ισχυρότερα στοιχεία στον ανθρώπινο πολιτισμό.
Και αν αυτό συμβεί… ίσως οι ελπίδες και τα όνειρα όλων εμάς, που είμαστε πιο ρομαντικοί, να δικαιωθούν και να εκπληρωθούν!!!
Οι πιθανότητες δεν είναι με το μέρος μας, αλλά και πότε ήταν;!
Ως την άλλη φορά, καλή συνέχεια και να εξετάζετε όσα βλέπετε όσο πιο βαθιά μπορείτε, με συνέπεια και ουδέτερη στάση.
